Yoga felsefesinde özdisiplin ilkeleri olan Niyamalar içinde yer alan Santosha memnuniyet , hoşnut olma prensibidir. İnsan zihni kendisini tatmin etmek adına sürekli bir arayış , mukayese ve kıyas içindedir. Kendi dışındakileri bu şekilde etiketleyerek tanımlayan insan zihni , çıkardığı sonuçların ilişkilendirdiği sahte mutluluk duygusuna ulaşmak adına sürekli bir arayış içindedir. Öğrendiği ve ilişkilendirdiği zihin paternlerine bir süre sonra daha sıkı sıkıya bağlanmaya başlar. Böylece dışarıdan elde edilen mutlu olma haline farkında olmadan bağımlı hale gelir. Hayatın kendisine sunduğu güzellikleri , bu şekilde görmezden gelerek yaşamın akışını kendi istediği şekilde yönetmek ve kontrol etmek ister. Yaşamla olan ilişkinin bu şekilde ilerlemesi ile daha fazla beklenti , daha fazla hayal kırıklığı ve mutsuzluk ile acı ve ızdırap insanın kendisi tarafından yaratılmış olur. Bunların hepsi aslında kişinin kendi karmaşasını kendisinin yaratması ve kendi gerçekliği ile bağ kurmak yerine dış etkenlerin merkezinde bir yaşam seçmesinden kaynaklanır.
İçinde yaşadığımız sistem dualiteden var olur. Her Şey kendi zıtlıklar ile kendini tanımlar. Güzel- Çirkin , gece-gündüz , eril - dişil , siyah- beyaz ve bunlar gibi yüzlerce etiket ile zihnimizde sürekli bir mukayese ve kıyas içinde dünyayı tanımlar ve kendini bu etiker ile ilişkilendirir. Güzellik insan zihninin yarattığı etiketlerden bir tanesidir mesela . Bu algı ile kendimizi ilişkilendirmek güzel olmak ve bu şekilde etiketlenmek adına elimizden gelen çabayı gösteririz. Kişisel bakım kremleri alır , makyaj , estetik vs derken kendi güzelliğimize yaptığımız yatırım ile hep daha fazlasını elde etmek isteriz. Bu şekilde kendimizi dışarıdan belirlenen güzellik tanımına uydurmaya çalışarak mutlu olmaya çalışmak bizi memnuniyetin doğasından iyice uzaklaştırır. Memnuniyet - hoşnutluk insan zihninin mukayese ve kıyası hayatından çıkarmadığı sürece tam olarak oluşmaz. Dualite içinde yaşayan entelektüel varlıklar olan bizler için çok kolay olmayacaktır bu ilk etapta. Burada kişinin kendi dışındakilerin düşüncelerini , görüşlerini kendisininkilerden daha fazla önemsemesi sonucu oluşan dışa bağımlılıktan farkındalıkla uzaklaşmaya ihtiyaç vardır. Kendi güzellik tanımını yapmaya , kendi güzelliklerinin farkına varmaya olan çabası bunu dışardan elde etme arayışından daha meşakatli bir yoldur elbette ki . Ancak bu süreç içinde oluşan çaba daha kalıcı olan memnuniyet ve hoşnut olma halini kucaklamamıza yardımcı olur. Patanjali Yoga Sutralarında hoşnutluğun pratik edilmesinin ve geliştirilmesinin sonucu olarak en yüksek mutluluğun kazanılacağından bahsedilmektedir. Yogi hiçbirşeyin eksikliğini hissetmediğinde , kendi içinde tamamlanmışlık hissini yaşadığında memnuniyet , hoşnutluk deneyimlenir. Bu kişinin zihinsel etiketlerinin ötesindeki dualitenin ötesindeki birlik bilinci ile bağ kurmasına ve onunla bütünleşmesine yardımcı olur. Bu tatmin edilmeyi bekleyen arzuların ötesinde kalıcı mutluluğun saadetin ve hoşnutluğun hayatın içine yayılmasını sağlar.
Santoshanın hayatımıza sirayet etmesi dışarıya bakışımız da daha yargısız olmaya başlar. Böylece dışarıda ve içeride memnuniyetin hayatımıza getirdiği huzurun keyfini çıkarmak mümkün olur.
Sevgiyle ışıkla ve aşkla
Namaste
Selim Genişol
Comments